Ngày 11/7/2023, Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và kế hoạch triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023.
Báo cáo tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương – ông Trịnh Anh Tuấn cho biết, 6 tháng đầu năm, trong bối cảnh nền kinh tế, xã hội có những khó khăn, tuy nhiên, vượt qua các thách thức, Cục Phòng vệ thương mại đã chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ, chuyên môn theo chức năng được Bộ Công Thương giao.
Cụ thể, về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, Cục Phòng vệ thương mại đã tham mưu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Thông tư 37/2019/TT-BCT ngày 29/11/2019 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định chi tiết một số nội dung về các biện pháp phòng vệ thương mại. "Đến nay, Cục đã trình Lãnh đạo Bộ Quyết định thành lập Tổ soạn thảo. Dự kiến đến cuối tháng 9/2023, Cục sẽ trình Lãnh đạo Bộ ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung"- ông Trịnh Anh Tuấn nói.
Ngoài ra, theo lãnh đạo Cục Phòng vệ thương mại, Cục đã tiếp tục triển khai 3 thủ tục hành chính cấp độ 4 theo Quyết định số 1573/QĐ-BCT ngày 15/6/2021 của Bộ Công Thương gồm: Thủ tục khai báo nhập khẩu hàng hóa bị điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại để phục vụ công tác điều tra; Thủ tục miễn trừ áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại; Thủ tục bổ sung lượng hàng hóa được miễn trừ áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại.
Trong 6 tháng đầu năm, Cục Phòng vệ thương mại đã và đang triển khai tham mưu, phối hợp với đơn vị chủ trì xây dựng phương án đàm phán các Hiệp định Thương mại tự do (FTA). Về công tác điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, Cục đã tiếp nhận và xử lý 4 hồ tiếp nhận và xử lý các hồ sơ đề nghị điều tra áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại.
Về điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá, ngày 13/02/2023, Cục Phòng vệ thương mại đã trình Bộ Công Thương ban hành quyết định 235/QĐ-BCT áp dụng biện pháp CBPG chính thức với sản phẩm bàn ghế từ Trung Quốc và Malaysia. "Đồng thời, Cục tiếp tục thực hiện công tác rà soát nhà xuất khẩu mới và xuất khẩu hàng năm, trong đó đã trình lãnh đạo Bộ 3 quyết định rà soát nhà nhập khẩu mới…"- ông Trịnh Anh Tuấn cho hay.
Về công tác ứng phó với các vụ điều tra từ nước ngoài, ông Trịnh Anh Tuấn nhấn mạnh, trong 6 tháng đầu năm 2023, Cục Phòng vệ thương mại đã phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ, ngành liên quan triển khai có hệ thống hàng loạt các hoạt động như: Cảnh báo sớm các mặt hàng có nguy cơ bị nước ngoài điều tra phòng vệ thương mại, chống lẩn tránh phòng vệ thương mại; hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu xử lý ứng phó với các vụ việc phòng vệ thương mại cụ thể; tham gia cung cung cấp, giải trình các chính sách của Chính phủ Việt Nam bị cáo buộc trợ cấp; tham gia phản biện pháp lý đối với các vi phạm, khả năng vi phạm cam kết quốc tế của cơ quan điều tra nước ngoài; tiến hành các hoạt động giải quyết tranh chấp tại WTO; thực hiện các hoạt động hợp tác quốc tế để góp phần nâng cao năng lực kháng kiện phòng vệ thương mại.
Bên cạnh đó, Cục tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp xử lý các vụ việc khởi xướng từ những năm trước. Một số vụ việc đã có kết luận sơ bộ hoặc cuối cùng trong 6 tháng đầu năm 2023.
Theo ông Trịnh Anh Tuấn, các hoạt động nêu trên đã đem lại một số kết quả tích cực như: Việt Nam chứng minh doanh nghiệp xuất khẩu không có các hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đang áp dụng với nước thứ ba trong vụ việc Hoa Kỳ điều tra chống lẩn tránh với thép dây không gỉ dạng tròn, việc Úc chấm dứt điều tra chống bán phá giá với amoni nitrat, các doanh nghiệp xuất khẩu pin mặt trời sang Hoa Kỳ được miễn thuế phòng vệ thương mại tạm thời, mức thuế chống bán phá giá chính thức do Mexico áp dụng với thép mạ giảm so với sơ bộ...
“6 tháng năm 2023, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật phòng vệ thương mại tới doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng đặc biệt được Cục quan tâm, đẩy mạnh”- ông Trịnh Anh Tuấn thông tin thêm. Trong đó, Cục đã tổ chức 15 Hội thảo, hội nghị về phòng vệ thương mại tại các địa phương (Hải Dương, Cao Bằng, Lào Cai, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Lâm Đồng, TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Cần Thơ, An); tổ chức 10 cuộc tọa đàm trao đổi chuyên môn với các doanh nghiệp, Hiệp hội bị nước ngoài điều tra phòng vệ thương mại.
Báo cáo về kế hoạch triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023, ông Trịnh Anh Tuấn cho biết, Cục Phòng vệ thương mại sẽ tiếp tục đẩy mạnh các nhiệm vụ chuyên môn được Bộ Công Thương giao, trong đó tập trung tiếp tục cải cách, kiểm soát thủ tục hành chính; tiếp tục công tác tham mưu xây dựng phương án đàm phán các Hiệp định Thương mại tự do; tiếp tục theo dõi và xây dựng báo cáo tổng thể về kinh tế thị trường của Việt Nam để trình Lãnh đạo Bộ vào tháng 10/2023 và gửi cho Hoa Kỳ vào tháng 11/2023.
Ngoài ra, Cục Phòng vệ thương mại sẽ tiếp tục triển khai thực thi pháp luật phòng vệ thương mại; xử lý các vụ việc điều tra, chống lẩn tránh phòng vệ thương mại do nước ngoài khởi xướng trong thời gian qua và các vụ việc mới phát sinh (nếu có), tập trung vào vụ việc chống lẩn tránh với các ngành có kim ngạch xuất khẩu lớn như gỗ, pin năng lượng mặt trời, thép... do tác động lớn và mức thuế chống lẩn tránh áp dụng thường ở mức cao.
Ghi nhận và đánh giá về công tác phòng vệ thương mại, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh, 6 tháng năm 2023 Cục Phòng vệ thương mại có những một số thay đổi trong tổ chức trong khi đó có thêm nhiều vụ việc phòng vệ thương mại mới, phức tạp, các yêu cầu nhiệm vụ về thực hiện các cam kết quốc tế sâu hơn, đòi hỏi xử lý nhanh hơn… “Với nhiều khó khăn đặt ra, tuy nhiên hiệu quả công tác phòng vệ thương mại đạt được rất tích cực”- Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nêu rõ.
Trên cơ sở những kết quả đạt được, thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đề nghị Cục Phòng vệ thương mại nỗ lực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, trong đó Cục cần chủ động cải thiện, khắc phục các hạn chế trong triển khai nhiệm vụ phòng vệ thương mại; nâng cao hơn hiệu quả thực thi pháp luật, thực hiện hiệu quả thủ tục hành chính trong lĩnh vực phòng vệ thương mại. Đặc biệt, Cục cần đẩy mạnh đánh giá các tác động, thiệt hại từ các vụ việc phòng vệ thương mại đối với từng ngành hàng.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đặc biệt lưu ý, Cục Phòng vệ thương mại phải có sự kết nối, hợp tác chặt chẽ với các đơn vị có liên quan trong Bộ Công Thương cũng như phải thường xuyên phối hợp với các Bộ, ngành khác như Hải quan, Tài chính trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ, công tác về phòng vệ thương mại.
“Ngoài ra, Cục cần rà soát cơ sở vật chất, bổ sung nhân lực, cán bộ quản lý để kịp thời đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ được Bộ Công Thương giao đối với lĩnh vực phòng vệ thương mại trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng cũng như thực hiện các cam kết FTA”- Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân yêu cầu.
Xuân Tâm, Cục PVTM