Tin tức

Theo báo cáo giám sát thương mại được thực hiện định kỳ hai năm một lần của WTO công bố ngày 29/6, các nền kinh tế thuộc nhóm G20 tiếp tục đưa ra các biện pháp hạn chế nhập khẩu chiếm tỷ trọng thương mại ngày càng tăng. Đây là lần đầu tiên, báo cáo giám sát hoạt động thương mại được đưa ra một khoảng thời gian trùng với đại dịch Covid-19, đã cho thấy những động thái quan trọng để tạo thuận lợi cho nhập khẩu, bao gồm các sản phẩm liên quan đến Covid-19.

Theo đó, trong khoảng thời gian từ giữa tháng 10/2019 đến giữa tháng 5/2020, các nền kinh tế G20 đã thực hiện 154 biện pháp mới liên quan đến thương mại, 95 biện pháp trong số đó là hỗ trợ nhập khẩu và 59 hạn chế nhập khẩu. Trong số các biện pháp này, 93 biện pháp (khoảng 60%) có liên quan đến đại dịch Covid-19.

4339 22
 

Các biện pháp hạn chế nhập khẩu mới không liên quan đến đại dịch bao trùm thương mại hàng hóa ước tính trị giá 417,5 tỷ USD, con số cao thứ ba được ghi nhận kể từ tháng 5 năm 2012. Tăng thuế, cấm nhập khẩu, thủ tục hải quan chặt chẽ hơn, thuế xuất khẩu và các biện pháp khác được đưa ra trong giai đoạn đánh giá ảnh hưởng 2,8% thương mại của G20. Trong khi đó, hàng loạt các biện pháp hạn chế nhập khẩu được thực hiện từ năm 2009 và vẫn còn hiệu lực tiếp tục tăng - hiện ảnh hưởng đến 10,3% lượng nhập khẩu của G20 (1,6 nghìn tỷ USD). Tuy nhiên, báo cáo mới nhất của WTO cũng cho thấy các bước hướng tới các chính sách thương mại cởi mở hơn giữa các lĩnh vực, bao gồm hàng hóa, dịch vụ và sở hữu trí tuệ.

Các biện pháp hỗ trợ nhập khẩu mới, như giảm thuế, loại bỏ thuế nhập khẩu và giảm thuế xuất khẩu, đã bao trùm giá trị thương mại ước tính là 735,9 tỷ USD, không bao gồm các chính sách liên quan đến đại dịch. Con số này là mức cao nhất được ghi nhận kể từ năm 2014, và cao hơn nhiều so với mức thương mại 92,6 tỷ USD của các biện pháp hỗ trợ nhập khẩu được ghi nhận trong giai đoạn trước đó từ tháng 5 đến tháng 10 năm 2019. Sự bùng phát Covid-19 ban đầu cho thấy nhiều chính phủ đưa ra các hạn chế thương mại, hơn 90% trong số đó cấm xuất khẩu các sản phẩm y tế, như khẩu trang y tế, mặt nạ phẫu thuật, găng tay, thuốc và thuốc khử trùng. Kể từ đó, các nền kinh tế G20 đã bãi bỏ 36% những hạn chế này. Các nền kinh tế cũng đã hạ thấp các rào cản đối với việc nhập khẩu nhiều sản phẩm liên quan đến đại dịch. Tính đến giữa tháng 5/2020, 65 trong số 93 biện pháp thương mại liên quan đến đại dịch được thực hiện trong giai đoạn đánh giá – tương đương khoảng 70% - có tính chất thuận lợi hóa thương mại. 28 biện pháp còn lại, tương đương 30%, có thể được coi là có tác dụng hạn chế thương mại.

Tổng giám đốc WTO Roberto Azevêdo cho rằng các biện pháp hạn chế thương mại ở mức độ cao trong lịch sử vẫn là một mối quan tâm, và đáng quan tâm hơn vào thời điểm mà thương mại và đầu tư quốc tế sẽ rất quan trọng để xây dựng lại các nền kinh tế, doanh nghiệp và sinh kế trên toàn thế giới. Cũng có một số dấu hiệu đáng khích lệ: kể từ năm 2014, các biện pháp hỗ trợ nhập khẩu được thực hiện trong một giai đoạn giám sát có nhiều giá trị thương mại hơn. Có những dấu hiệu cho thấy các biện pháp hạn chế thương mại được áp dụng trong giai đoạn đầu của đại dịch đang bắt đầu được đẩy lùi. Dựa trên các chỉ số tích cực này sẽ đòi hỏi những nỗ lực và khả năng lãnh đạo nhất quán, từ G20. Các trường hợp đặc biệt đòi hỏi các phản ứng đặc biệt và đây là lúc để các chính phủ G20 hợp tác để tạo điều kiện phục hồi kinh tế nhanh chóng và toàn diện.

Báo cáo lần đầu tiên được chuẩn bị trước bối cảnh của đại dịch Covid-19. Tác động đầy đủ của sự bùng phát virus và các biện pháp đóng cửa liên quan chưa được phản ánh trong thống kê thương mại, nhưng theo dữ liệu của WTO được công bố vào ngày 22/6, thương mại thế giới đã giảm mạnh trong nửa đầu năm nay. Ngoài các chi tiết về các biện pháp thương mại được đưa ra trong giai đoạn giám sát, báo cáo đã cung cấp chi tiết về các biện pháp hỗ trợ kinh tế chung do các chính phủ đưa ra. Báo cáo mới cũng mô tả số lượng và mức độ chưa từng có của các biện pháp hỗ trợ khẩn cấp được đưa ra để đối phó với sự gián đoạn kinh tế và xã hội do đại dịch Covid-19 gây ra.

Hầu hết trong số 468 biện pháp hỗ trợ kinh tế liên quan đến Covid-19 được xác định dường như chỉ mang tính chất tạm thời và bao gồm một loạt các chương trình hỗ trợ, cho vay, bảo lãnh tín dụng và các gói kích thích. Một số biện pháp là trợ cấp một lần, các biện pháp khác bao gồm các khoản giải ngân được đặt so le trong khoảng thời gian vài tháng cho đến ba năm. Một số biện pháp này là một phần của các chương trình cứu trợ khẩn cấp có giá trị vượt quá vài nghìn tỷ đô la Mỹ.

Các báo cáo giám sát thương mại của WTO đã được Ban Thư ký WTO thực hiện lần đầu tiên vào năm 2009 nhằm giám sát các hoạt động thương mại của các nền kinh tế thành viên G20 là: Argentina; Australia; Brazil; Canada; Trung Quốc; Liên minh Châu Âu; Pháp; Đức; Ấn Độ; Indonesia; Ý; Nhật Bản; Hàn Quốc; Mexico; Liên bang Nga; Vương quốc Ả Rập Saudi; Nam Phi; Thổ Mạnh Tiến, Bộ TTTT