Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây có tuyên bố bất ngờ về việc gắn các cuộc đàm phán với Triều Tiên với một thỏa thuận thương mại mới hoàn tất giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Theo tờ The Korea Herald, trong một nỗ lực giành thêm lợi thế tại các cuộc đàm phán sau này với Triều Tiên, khi đề cập tới Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) Mỹ - Hàn, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bất ngờ cảnh báo "có thể trì hoãn việc thực hiện thỏa thuận này cho tới khi đạt được một thỏa thuận với Triều Tiên".
"Bạn biết tại sao không? Bởi vì đó là một quân bài rất có giá trị. Và tôi muốn đảm bảo rằng mọi bên được đối xử một cách công bằng", ông Trump phát biểu từ Ohio nhưng ông không giải thích tại sao động thái này sẽ giúp Mỹ giành lợi thế hơn.
Tuyên bố bất ngờ của ông Trump được đưa ra ngay sau khi hai miền Triều Tiên quyết định tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh song phương vào ngày 27/4, trước khi một cuộc gặp có thể diễn ra giữa Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào cuối tháng 5 tới.
Phủ Tổng thống Hàn Quốc (Nhà Xanh) cho biết sẽ cố tìm ra "ý định thực sự" đằng sau tuyên bố này. Nhà Xanh đã nhấn mạnh lòng tin giữa hai đồng minh này, song tuyên bố phải tìm hiểu ý tứ đằng sau tuyên bố của Trump, bóng gió rằng đó là một động thái không được chờ đợi.
Một quan chức Nhà Xanh cho biết: "Lòng tin giữa Hàn Quốc và Mỹ trong vấn đề an ninh vẫn không thay đổi, song chúng tôi sẽ phải tìm hiểu, bởi tuyên bố chung về FTA Mỹ - Hàn đã được chúng tôi đưa ra cùng với Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer".
Các chuyên gia hiểu tuyên bố của ông Trump như một thông điệp gửi tới Hàn Quốc rằng Mỹ sẽ để mắt đến những bước đi của chính quyền Moon Jae-in trong suốt cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều và các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên dự kiến diễn ra sau đó.
"Triều Tiên kêu gọi Hàn Quốc và Mỹ có một cách tiếp cận 'tích cực và thống nhất' đối với vấn đề phi hạt nhân hóa, song Mỹ có thể đang xem xét đưa ra một biện pháp khác đối với vấn đề này", Shin Beom-chul, Giáo sư Học viện Ngoại giao quốc gia Triều Tiên bình luận.
Ông Kim Jong-un, trong cuộc gặp thượng đỉnh mới đây với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Bắc Kinh, đã phát biểu rằng vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên có thể được giải quyết nếu Hàn Quốc và Mỹ "phản ứng với các nỗ lực của chúng tôi bằng thiện chí, tạo ra một bầu không khí hòa bình và ổn định trong khi có các biện pháp tích cực và thống nhất để đạt được hòa bình".
Do đó, Giáo sư Shin cho rằng "xem xét tới vai trò của Hàn Quốc trong tình thế này, Seoul phải tiếp cận vấn đề này với một lập trường thận trọng và cân bằng".
Khi xét đến thời điểm và địa điểm phát biểu, một số chuyên gia khác nhận định tuyên bố của ông Trump là nhằm lấy lòng cử tri và những người ủng hộ trong nước.
Theo Giáo sư Min Jeong-hun thuộc Học viện Ngoại giao Quốc gia Triều Tiên, "Mỹ đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử giữa kỳ 2018 và một số cử tri hiện không hài lòng với thỏa thuận thương mại mới đây với Hàn Quốc. Đây chỉ là cách nói của ông Trump nhằm giành được sự ủng hộ của cử tri".
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng Washington hài lòng với quyết định tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh của hai miền Triều Tiên. Tổng thống Trump trước đó cũng tuyên bố sẽ gặp ông Kim Jong-un vào cuối tháng Năm tới sau khi phái viên đặc biệt của Tổng thống Hàn Quốc thăm Bình Nhưỡng hồi đầu tháng Ba và truyền tải bức thông điệp của ông Kim Jong-un bày tỏ sự sẵn lòng thảo luận vấn đề phi hạt nhân hóa.
Hàn Quốc và Mỹ mới đây đã nhất trí sửa đổi FTA song phương đã tồn tại 6 năm nay với hy vọng giúp các nhà sản xuất ô tô và dược phẩm của Mỹ bước vào thị trường Hàn Quốc dễ dàng hơn, gạt bỏ việc Mỹ áp thuế 25% đối với thép nhập khẩu từ Hàn Quốc. Nếu không có thỏa thuận này, việc áp thuế sẽ có hiệu lực từ ngày 1/5 tới.
Tuyết Minh, Văn phòng BCĐLNKT