Trong khuôn khổ WTO, bên cạnh đàm phán và giải quyết tranh chấp, công tác rà soát chính sách thương mại là một trong ba cột trụ của WTO, được tiến hành định kỳ đối với tất cả các thành viên nhằm bảo đảm sự minh bạch trong việc thực hiện các cam kết và nghĩa vụ theo WTO.
Theo quy định hiện hành của WTO, Việt Nam nằm trong số các thành viên phải rà soát chính sách thương mại với chu kỳ là 7 năm/lần. Tiếp theo Phiên Rà soát chính sách thương mại lần đầu tiên của Việt Nam được diễn ra vào năm 2013 tại Genève (Thụy Sỹ), Phiên Rà soát chính sách thương mại lần thứ 2 của Việt Nam giai đoạn 2014 - 2019 (Phiên TPR) trong khuôn khổ WTO đã được diễn ra dưới hình thức trực tuyến vào ngày 27 và 29/4/2021 tại Hà Nội, Việt Nam.
Về phía Việt Nam, Phiên TPR do Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh chủ trì với sự tham gia của các Bộ, ngành và các cơ quan liên quan. Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên hợp quốc, WTO và các tổ chức quốc tế khác cùng các cán bộ Phái đoàn tham dự từ đầu cầu Genève, Thụy Sỹ.
Về phía WTO, Phiên họp do bà Athaliah Lesiba Molokomme, Đại sứ Botswana, chủ trì với sự tham gia của Thảo luận viên của Phiên TPR, Đại sứ - Trưởng Phái đoàn Hà Lan tại WTO Monique Van Daalen, đại diện Ban Thư ký WTO cũng như các thành viên WTO quan tâm tới Phiên TPR của Việt Nam.
Trong bài phát biểu khai mạc, bà Lesiba Molokomme đánh giá cao các thành tựu kinh tế mà Việt Nam đã đạt được, đồng thời đánh giá cao việc Việt Nam đã trả lời phần lớn trong số 850 câu hỏi từ 31 thành viên WTO trong thời gian ngắn.
Tại Phiên TPR, thay mặt cho Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh thông báo về những kết quả rất tích cực và nổi trội của Việt Nam kể từ Phiên TPR lần đầu tại WTO vào năm 2013, bao gồm các kết quả về xuất nhập khẩu, tăng trưởng và cải cách kinh tế, cũng như định hướng xây dựng và thực thi chính sách liên quan đến thương mại trong thời gian tới.
Số liệu thống kê cho thấy, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện nay đã tăng 170 lần so với thời điểm Việt Nam bắt đầu công cuộc đổi mới vào năm 1986, tăng 37 lần so với thời điểm Việt Nam gia nhập ASEAN vào năm 1995, và tăng 5 lần so với thời điểm Việt Nam chính thức gia nhập WTO vào năm 2007. Báo cáo rà soát Thống kê thương mại thế giới năm 2020 của WTO cũng đã ghi nhận rằng, trong số 50 nước có nền thương mại hàng hóa lớn nhất thế giới, Việt Nam có mức tăng trưởng lớn nhất khi dịch chuyển từ vị trí thứ 39 vào năm 2009 lên vị trí thứ 23 vào năm 2019.
"Những con số này cho thấy độ mở của nền kinh tế Việt Nam cũng như tính nghiêm túc trong việc thực thi các cam kết quốc tế kể từ khi gia nhập WTO" - Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.
Cũng tại Phiên làm việc, Thảo luận viên, Đại sứ - Trưởng Phái đoàn Hà Lan tại Genève Monique Van Daalen đã có bài phát biểu đánh giá cao những thành tựu của Việt Nam trong giai đoạn rà soát, cũng như ghi nhận vai trò tích cực của Việt Nam trong các hoạt động của WTO.
Bên cạnh đó, các Thành viên WTO cũng đã có bài phát biểu ghi nhận sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn rà soát, cũng như đưa ra hơn 850 câu hỏi về môi trường kinh tế Việt Nam, thể chế thương mại và đầu tư, các chính sách thương mại về quy định hải quan, thuế xuất nhập khẩu ưu đãi, phòng vệ thương mại, các biện pháp SPS, TBT, sở hữu trí tuệ, mua sắm chính phủ, cũng như chính sách phát triển một số ngành trọng điểm như nông nghiệp, thủy sản, năng lượng, công nghiệp, giao thông vận tải, dịch vụ viễn thông,...
Đối với các nội dung trên, tại Phiên TPR, Việt Nam đã giải đáp, cung cấp thêm thông tin cho các thành viên WTO để từ đó nắm được bức tranh đầy đủ và toàn cảnh hơn về những nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc thực hiện các chính sách phát triển kinh tế gắn với việc thực thi đầy đủ và tuân thủ các cam kết quốc tế./.
Thanh Tùng, Bộ Công thương