Trước đó, tối ngày 9/4, các bộ trưởng tài chính EU đã thống nhất được gói cứu trợ với tổng trị giá khoảng 540 tỷ euro cho các quốc gia, doanh nghiệp và công dân phải chịu hậu quả của đại dịch Covid-19

Thỏa thuận này kêu gọi Ngân hàng Đầu tư châu Âu thành lập một khoản vay 200 tỷ euro cho các công ty thiếu tiền mặt và cho bất kỳ quốc gia eurozone nào tiếp cận hạn mức tín dụng, lên tới 2% sản lượng kinh tế, từ Cơ chế ổn định châu Âu, cơ quan cứu trợ của khối liên minh, để trang trải chi phí y tế khẩn cấp - không kèm theo các điều kiện kinh tế vĩ mô. Thỏa thuận cũng xác nhận kế hoạch tái bảo hiểm thất nghiệp 100 tỷ euro tạm thời do Ủy ban châu Âu đề xuất.

Để đạt được thỏa thuận, các bộ trưởng đã thảo luận những khác biệt quyết liệt về việc tạo ra một công cụ nợ chung - cái gọi là trái phiếu corona hoặc eurobonds. Và có những dấu hiệu cho thấy cuộc tranh luận đã không lắng xuống, các quan chức Italia ngày 10/4 khẳng định ý tưởng này vẫn còn trên bàn. Trong tuyên bố của mình, Chủ tịch Hội đồng châu Âu đã tìm cách miêu tả sự thỏa hiệp này để thể hiện sự đoàn kết thực sự giữa các quốc gia thành viên EU trong việc giải quyết Covid-19 và suy thoái kinh tế đi kèm. Nhưng các khía cạnh của kế hoạch vẫn cần sự chứng thực chính thức của các nguyên thủ quốc gia và chính phủ của EU. Và trong trường hợp chương trình tái bảo hiểm thất nghiệp, luật pháp sẽ được yêu cầu có thể thu hẹp bất kỳ sự khác biệt nào giữa chính phủ quốc gia và các nhà lập pháp EU.

Một quan chức cấp cao của EU cho biết, bất chấp sự cấp bách, các tổ chức và chính phủ quốc gia của EU cần một thời gian để chuẩn bị và sắp xếp, điều phối các kế hoạch của họ. Đã đến lúc đặt nền tảng cho sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ, kế hoạch này phải khởi động lại các nền kinh tế của EU trong khi thúc đẩy sự phục hồi kinh tế ở EU. Ngân sách EU sẽ phải đóng một vai trò có ý nghĩa ở đây. Cùng với Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Chủ tịch Hội đồng châu Âu đang xây dựng Kế hoạch hành động để đảm bảo an sinh cho tất cả người châu Âu và đưa EU trở lại tăng trưởng mạnh mẽ, bền vững và toàn diện dựa trên chiến lược xanh và kỹ thuật số.

Thời gian cho đến khi hội nghị trực tuyến của các nhà lãnh đạo châu Âu vào ngày 23/4 cũng có thể giúp làm dịu cơn nóng sau trận chiến về trái phiếu corona. Các ý kiến phản đối gay gắt đề xuất về trái phiếu này vẫn giữ nguyên lập trường “không thể chấp nhận được”. Các nước eurozone luôn có thể chuyển sang Cơ chế ổn định châu Âu được gọi là "vũ khí tối thượng" để hỗ trợ phục hồi kinh tế nhưng họ phải đối mặt với tất cả các điều kiện bình thường, bao gồm kiểm soát kinh tế vĩ mô chặt chẽ, để đổi lấy sự giúp đỡ. Hội đồng châu Âu cũng đã đồng ý thiết lập Quỹ phục hồi tạm thời để đảm bảo sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ của châu Âu ở tất cả các quốc gia thành viên.

Thành Long, Văn phòng BCĐLNKT